Markanın Yurt Dışında Tescili

Bazı istisnai durumlar söz konusu olmakla birlikte, genel olarak her sınaî hak yalnızca tescil edildiği ülke sınırları içinde hukuksal koruma sağlar. Dolayısıyla; markaların tescilinin koruma çerçevesi hangi ülkede tescil edilmişse onunla sınırlıdır. Günümüzde ticaretin, bireysel kimliklerin üstüne çıkarak ülkeler arasındaki sınırları yalızca kağıt üstünde haritalara hapsetmesi, mal/hizmet üreticileri için yurt dışı marka tescilini kaçınılmaz bir zorunluluk haline getirmiştir.

Tüm dünyaya mal/hizmet sunarak büyümek için geliştirilecek en önemli stratejilerden biri markalaşmadır. Üreticiler için, markalaşma çabalarının, yurt içinde olduğu kadar yurt dışında da olumlu sonuçlar vermesi, ancak markalarını tescil ettirerek korudukları ölçüde etkili olacaktır.

Ürettikleri mallar/hizmetler için, ihracat yaptıkları ülkelerde markalarını tescil ettirmemelerinin pek çok olumsuz sonuçları olabilecektir:
1) İhraç ettikleri ürünlerine, daha gümrükten bile geçemeden el koyulabilecektir.
2) Uzun yıllardır kullandıkları ve büyük yatırımlar yaptıkları markaları, ihracat yaptıkları ülkelerde başkaları tarafından tescil ettirilebilir. Bu durum, zaman zaman markanın kaybedilmesine; yani, katlanılan tüm maliyetlerin bir kambur olarak işletmelerin üzerinde kalmasına neden olabilir. Veya, bu durumu düzeltmek için ayrıca farklı maliyetlere katlanılması gerekebilir. Her durumda işletmeler, hem zamandan kaybedecek hem de maddi kayba uğrayacaklardır.
3) Ürünün çeşidine bağlı olarak girilecek ülkelerin pazarlarında, yapılması gereken başka belgelendirmeler(izin, kalite vb.) için marka tescili zorunluluğu olabilecektir. Markasız bir ürünle, hedeflenen bu pazara girilemeyecektir.

Yurt dışında marka tescili için geçerli, belli başlı 3 (üç) yöntem vardır: Her ülkenin kendi patent ofisine(bireysel) başvuru yapmak, Avrupa ülkelerini kapsayan Avrupa Topluluğu Markası(CTM) için Avrupa Birliği nezdinde oluşturulan ve İspanya'nın Alicante şehrinde bulunan OHİM'e (Office for the Harmonization in the Internal Market) başvuru yapmak ve son olarak Madrid Protokolü çerçevesinde birden fazla ülkeye aynı anda başvuru yapmak.

Bireysel BaÅŸvuru :

Her ülkenin kendi bünyesinde başvuru yapmak, her ülkede ayrı bir vekil bulup anlaşma yapmak ve her ülkenin kendi iç mevzuatına uygun başvuru yapmayı gerektirmektedir. Bu, maddi kayba neden olmakla birlikte her ülke için yapılan ayrı ayrı bürokratik işlemler nedeniyle zaman kaybına da neden olmaktadır.

Avrupa Topluluğu Markası (CTM) :

Avrupa Topluluğu Markası (CTM) ise, bürokratik işlemlerin tek bir kanaldan yürütülmesi nedeniyle zaman kaybının ve aşırı maliyet yükünün önüne geçmekte; ancak, başka dezavantajlar barındırmaktadır. Bu başvuru yönteminde tescil ettirilmek istenen markanın, ülkelerden birinde dahi daha önce tescil edilmiş olması halinde, başvuru diğer ülkelerde de reddedilmektedir. Böyle bir durumda başvuru, markanın tescilli olmadığı diğer ülkeler için bireysel başvuruya dönüştürülebilmektedir. Ancak, bu sefer de, bireysel başvurunun dezantajlarıyla uğraşmak söz konusu olmaktadır.

Madrid Protokolü Sistemi :

Türkiye'nin de 1999 yılından beri üyesi olduğu Madrid Protokolü, yurt dışı marka tescili işlemlerinde, işletmeler için en ekonomik ve işlevsel olanıdır. Bugün itibariyle, Türkiye hariç üye ülke/bölge sayısı 93 (doksan üç) olmakla birlikte, her geçen gün artmaktadır. Tescil bavurusu, tüm üye ükeleri kapsayabileceği gibi, seçilecek bir veya daha fazla sayıda ülkede için de yapılabilmektedir. Madrid Protokolü Sisteminde başvuru yapılması, özellikle ülke sayısının fazla olduğu durumlarda, işletmeler için çok daha ekonomik maliyetler sunmakta; aynı zamanda, işlemlerin tek bir kanaldan yürütülmesi nedeniyle bürokrasiyi de en aza indirmektedir.